UNUTAMADIKLARIMIZ -3- ikinci bölüm

Resimdekiler: Nevzat Sağnıç, Mine Kırdar Sağnıç

Nevzat Sağnıç’ın anısına

Nevzat Sağnıç:

17 Şubat 1955 de Tatvan da 6 kardeşin 3.sü olarak doğdu. Annesi Rabia, babası, tanınmış dilbilimci ve siyasetçi Feqî Hüseyn Sağnıç. Babasının yanında çok erken yaşlarda Kürdistan meselesi ve politika ile tanışma olanağı buldu. Henüz 12 yaşında iken 1967 deki Doğu Mitinglerin de, Batman ve Siverek te konuşmalar yapmış, Ağrı Mitingin de de engellenmişti. 1975 yılında sonra Komal Yayınevi ni kurup Rizgarî dergisini çıkartacak olan DDKO Ocak Komünü grubuyla ilişkileri geliştirmeye başladı. Sonrasında, Tatvan Devrimci Kültür Derneğinin kurucuları arasında yer aldı. Nevzat Sağnıç, 1975 de kurulan ve 1980 de askeri darbe ile birlikte kapatılan Komal Yayınevinin 1977 yılı boyunca sahibi ve genel yayın yönetmenliğini yaptı; O yıl yayınladığı 9 kitaptan 7 si toplatılarak hakkında davalar açıldı.1979 yılında Adilcevaz Lisesin de (Bitlis) öğretmenlik hakkı kazandığı halde göreve başlatılmayan Sağnıç, Aralık 1980 de eşi Mine Neşe Sağnıç ile birlikte Balıkesir de gözaltına alındı ve işkence altında 43 günlük sorgudan sonra, 1977 yılında Tatvan da, kurucusu olduğu dernek tarafından sahneye konan Julius Fuçik in Darağacından Notlar adlı oyununun açılışında yaptığı konuşma nedeniyle tutuklandı. Nisan 1981 de bu davadan bölücülük propagandası gerekçesiyle 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı, Tutuklu yattığı süreden dolayı kararla birlikte tahliye oldu. Ancak cezaevi çıkışında bu kez İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığının emriyle tekrar gözaltına alındı ve 87 gün daha sorgulandı.1982 yılında, kesinleşen 1 yıllık hapis cezasının kalan kısmı için yeniden Tatvan Cezaevi ne konuldu. Mayıs 1983 de Rizgari ve Komal a yönelik bir operasyon nedeniyle Tatvan da Babası Faqi Hüseyin Sağnıç Ve kardeşleri Azad Sağnıç, ,Ferhat Sağnıç la beraber gözaltına alındı.1,5 ay Muş da, ardından da 37 gün İstanbul Selimiye deki askeri cezaevlerinde gözaltında sorgulandıktan sonra İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi tarafından tutuklandı. Yine ağır işkenceler gördü. 

Önce Sultanahmet Cezaevin de, ardından da, Sıkıyönetim Komutanlığının özel tasarrufuyla SaÄŸmalcılar Cezaevinin hücre kısmında tutuklu kaldı. 1992 yılında Komal Yayınevi yeniden açılırken, Nevzat SaÄŸnıç da kurucuları arasında yer aldı. Yayınevi ÅŸubelerinin açılmasında, temsilciliklerinin oluÅŸturulmasın da etkin olarak çalıştı. Yayınevinin, özellikle Kürtçe yayınlarının ve yine yayınevi bünyesinde çıkarılan Stêrka Rizgarî Dergisinin redaksiyonunda görev aldı 1993 yılında Komal Yayınevi tarafından Ä°stanbul da düzenlenen dayanışma gecesinde Kürtçe sunuculuk yaptığı için Ä°stanbul DGM tarafından bölücülük propagandası gerekçesiyle 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Kürt iÅŸadamlarına yönelik operasyonda gözaltına alınan Nevzat SaÄŸnıç, 1992 yılında kurulan ve Türkiye de adında Kürd kelimesinin yer aldığı ilk kuruluÅŸ olan Kürt Kültür ve AraÅŸtırma Vakfının (KÃœRT-KAV) kurucuları arasında yer aldı ve çeÅŸitli kademelerinde görev aldı. 1993 yılında Ä°zmir de kurulan Arya Kültür-Sanat Merkezi’nde de aktif görevler alan Nevzat SaÄŸnıç, Komal Yayınevi Ä°zmir bürosunda baÅŸlattığı Kürtçe dil derslerine burada devam etti. Simültane çevriler yaptı. SaÄŸnıç, 1993 yılında kurulan Demokrasi Partisinin de (DEP) kurucularından biri oldu ve bir dönem Merkez Disiplin Kurulu üyeliÄŸi yaptı. DEP in 1994 deki son kongresinde yaptığı Kürtçe konuÅŸma nedeniyle hakkında Ankara DGM de TCK 312. maddeden açılan davadan 1 yıl hapis cezası aldı. DEP in 1994 yılında kapatılmasının ardından yeni kurulan Halkın Demokrasi Partisinin de (HADEP) kurucuları arasında yer aldı. Eylül1994 yılında Rizgarî, Komal Yayınevi ve Arya Kültür-Sanat Merkezi ne yönelik polis operasyonu nedeniyle eÅŸi Mine NeÅŸe SaÄŸnıç ile birlikte aranmaya baÅŸlandı. 8,5 ay sonra, Nisan 1995 de Antalya da yakalandı. Antalya ve Ä°zmir de 10 gün iÅŸkence altında sorgulandıktan sonra tutuklanıp Buca Cezaevi ne konuldular. Åžubat 1996 da tahliye edildi. Tutukluluk döneminde yoÄŸun bir ÅŸekilde cezaevindeki arkadaÅŸlarına Kürtçe dil kursları hazırlayıp verdi. Daha sonra sonuçlanan davada PRK/Rizgarî örgütüne yardım ve yataklık ettiÄŸi gerekçesiyle yine eÅŸiyle birlikte 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldılar. 1998 yılında hakkında verilen çeÅŸitli cezalar Yargıtay da onaylanıp kesinleÅŸince, tekrar aranır duruma düştü.2001 yılında ceza kanunlarında yapılan bazı deÄŸiÅŸikliklerin ardından hakkındaki cezalar erteleninceye kadar ailesiyle birlikte kaçak bir yaÅŸam sürdü. Mine NeÅŸe SaÄŸnıç ile evli olan Nevzat SaÄŸnıç, Zinar ve Belçîm in de babasıydı. Kürtçe, Türkçe ve Fransızca biliyordu. 14 Mayıs 2006 da Ä°zmir de akciÄŸer kanserinden öldü. DoÄŸum yeri olan Tatvan da topraÄŸa verildi.

Sonraki Yazı: Orhan Kotan