Selim Çürükkaya: Kırk Yılın Hikayesi

Selim Çürükkaya / Tarihini unuttuÄŸum bir zamanda kaleme aldığım bu yazının, Facebook arkadaşım Mehmet Uzun tarafından paylaşıldığını görünce, yeniden okudum. Klasik bir yazı olduÄŸunu ve deÄŸerinden hiçbir ÅŸey kaybetmediÄŸini, oyunun devam ettiÄŸini, halkın hâlâ kandırıldığını düşündüğümden, belki yanılanların bir kaçı daha uyanır diye, o yazıyı yeniden yayınlıyorum. Åžimdi yeni film “Rojava…”

 

NEDEN DEMOKRATİK ÖZERKLİK TARTIŞMASINA KATILMIYORUZ?

BTP’den bazı yurtseverler bize yazıyorlar, diyorlar ki: “Biz, Qandil ve Ä°mralı ‘Demokratik özerlik’ istiyoruz. Bunu gündeme getiriyoruz. Neden siz bu konuyu iÅŸlemiyorsunuz?
Niye fikirlerinizi söylemiyorsunuz?
‘Demokratik özerklik’ tezi Kürt halkı için olumluysa, neden destek vermiyorsunuz, olumsuzsa neden karşı görüşünüzü ortaya koymuyorsunuz?”
Benim bu yurtsevere cevabım: “Demokratik özerkliÄŸin” ne olduÄŸunu tam olarak bilmiyoruz (!) Ama “özerklik” Kürt halkının yüzyıllardır süren mücadelesi için bir adımdır. Dünyanın pek çok yerinde uygulanan bir yönetim biçimidir. Bunun Kürdistan’da uygulanması için mücadele etmek her Kürt yurtseverinin birinci görevi olmalıdır.
Ama bizim, gündeme getirilen “demokratik özerklik” tartışmalarına katılmamamızın nedenleri baÅŸkadır.
Biz kollektif bir hafızaya sahibiz ve bu tartışmayı kimlerin, hangi amaçla halkın gündemine soktuğunu, sonuncunun ne olacağını biliriz. Siz ise, ortaya atılan her tartışmaya katılır, onun için çabalar harcarsınız, bir müddet sonra o tartışmayı sizin gündeminize getirenler, konuyu değiştirir, yeni bir gündemi tartışmaya başlarlar ve siz öncesini unutarak, gündeme yeni getirlen konuyu tartışmaya başlarsınız.
Bir önceki konunun akibetinin ne olduğunu, neden bir sonuç alınmadığı sorularını hiç sormazsınız.

Biz öyle deÄŸiliz…

Soru sorarız. Konuları kimlerin, neden gündemimize soktuklarını, hangi amaçları güttüklerini, neden sonuç almadan gündemi değiştirdiklerini, yılda bir gündemimizle oynayarak bizi neden oyaladıklarını araştırır ve sonuçlar çıkarırız.
Hafızanızı şöyle bir yoklarsanız, en azından yirmi yıldan beri hangi konuların gündemimize geldiğini, bu gündemimizin nasıl değiştiğini ve bizleri nasıl oyaladıklarını kolaylıkla hatırlayabilirsiniz!

1989 yılından baÅŸlarsak… Neydi o zamanki gündem?
“Bir parça kurtarılmış vatan”
Yani kurtarılmış alanlar yaratma teorisi ve de pratiÄŸi. Bir yıl boyunca, Bekaa’da, Avrupa’da, daÄŸlarda, halk arasında bu konu tartışıldı. Gazeteler, dergiler bunu yazdı, eÄŸitim çalışmalarının temel konusu buydu. Avrupa’da bunun için toplantılar yapıldı. Bunun için kampanyalar düzenlenip halktan paralar toplandı. ‘Kurtarılmış alanlar yaratıyoruz’ diye gençler daÄŸlara, ölüme yollandı. Gündemin tek tartışma maddesi buydu. Bu tartışmaya katılmayan, destek vermeyen herkes hain gibi görülüyordu.

Bir senesi dolunca, takvim yaprakları 1990’ı vurunca, aniden “kurtarılmış alan teorisi” kaldırıldı, yerine “Botan Behdinan SavaÅŸ Hükümeti” tezi konuldu.
Kimseler o tarihlerde şunu soramadı:
Ne oldu?
Neden “Bir parça kurtarılmış vatan”dan vaz geçtik?
Neden başarılı olamadık?
Hata kimlerdeydi?
Bir yıl boyunca neden bu konuyu tartıştık?
Bunun için harcanan emeklere, dağa yollanan gençlere, toplanan milyonlarca paraya ne oldu?
Bunun sonuçlarını tartışmadan, nedenlerini, sonuçlarını öğrenmeden niye başka bir konuya geçiyoruz demedi kimse.
Bu kez “Botan Behdinan SavaÅŸ Hükümeti” kuracaktık, yüzyıllardır hükümetsiziz ya!
Bu umuda dört elle sarıldık.
Gecemizi gündüzümüze kattık. Olağanüstü çabalar harcadık. Malımızı, canımızı verdik; kızımızı, eşimizi savaşmaları için dağa yolladık.
Bir hükümetimiz olsun da ne olursa olsun dedik. Kahve kahve, sokak sokak dolandık, Avrupa’da Avusturalya’ da yollara döküldük. “Botan Behdinan SavaÅŸ Hükümeti” pankartlarını astık…

Nihayet bir yılımız doldu. Ä°lkbahar oldu. Bekaadaki Öcalan konuyu deÄŸiÅŸtirdi. Bu kez “Ulusal Meclis” kuracaktık.

Öyle ya, önce meclis olacak ki, meclis de hükümeti kursun. “Botan Behdinan SavaÅŸ Hükümeti” dar bir slogandı, Kürtlere ulusal bir hükümet gerekiyordu. Bunun yolu da “Ulusal Meclis”ten geçiyordu.

“Ulusal Meclis” için kolları sıvadık. Gece uyumadık, gündüz boÅŸ durmadık, seçimlerin nasıl yapılması gerektiÄŸi konusunda onlarca toplantı yaptık. Tüzükler, programlar hazırladık. Meclis toplantıları adını verdiÄŸimiz yüzlerce kitle toplantıları düzenledik. Kitlelerle “Ulusal Meclis”i tartıştık, Türkiye’de, Avrupa’da, Ä°ran, Irak ve Suriye Kürdistanında seçim kampanyaları baÅŸlattık, Avrupa’da seçim sandıkları kurduk. Avrupa, Amerika ve Rusya’nın Brükseldeki büyükelçiliklerini ziyaret ederek kurulmak istenen “Ulusal Meclis”i izah ettik. “Ulusal Meclis”ten bir heyetle Avrupa parlamentosu baÅŸkanını ziyarete gittik. Meclis kuruluyor diye kurbanlar kestik,. Adaklar adadık. Gençleri, yaÅŸlıları, kadınları seferber ettik.

Bu çalışma tam iki yılımızı aldı. BaÅŸka bir baharda, yani 1993 ilkbaharında Åžam’da Abdullah Öcalan bir grup ulusal meclis milletvekiline karşı “Aman ha aman! Bu ulusal meclisten bundan sonra kimse söz etmesin. Bu Suriyeliler çok karşıdırlar, başımıza iÅŸ açarsınız!” demiÅŸ, ardından beni tutuklatmış, meclisi feshetmiÅŸ, diÄŸer arkadaÅŸlarımı kuÅŸa kurda yem etmiÅŸti.
Kimse “Ulusal Meclis”in akibetini de soramadı!
Niye kurulmak istendi, neden kurulmadı ulusal meclis?
Kim veya kimler engelledi?
Neden bu kadar çaba harcadık?
Gazetelere niye bu kadar çok demeç verdik?
Yüzlerce toplantıyı ne için yaptık?
O kadar yalanı neden attık?
Yüzlerce insanı ‘Ulusal meclis üyesidir’ diye neden toplayıp güney Kürdistan’a yolladık?
Meclis Öcalan’ın emriyle dağıtılınca, meclisin adaylarını Türkiye’ ye, ölüme ve tutuklamaya neden yolladık?
Suriye neden “Ulusal Meclis”i istemiyordu?
Turgut Özal Mam Celal’i neden Öcalan’ın yanına yollamıştı?
Ä°kisi görüştükten sonra “Ulusal meclis neden” fesh edilmiÅŸti?
Bu soruları soranlar neden ihanetten yargılanıyordu?

“Ulusal Meclis”in cenazesi daha kaldırılmadan ortaya yeni bir slogan atılmış, bütün dikkatler oraya çekilmiÅŸti.
Bu kez “ulusal cephe” kurulacaktı.

“Ulusal Meclis” dardı, diÄŸer Kürt hareketleri içinde yoktu. Önce ulusal cephe kurulmalı, ardından bu ulusal cephe ulusal meclisi kurmalıydı. Kürt kitleleri bu mantıklı gerekçeyi yutmaya hazırdı.

Aniden PSK’nin lideri Kemal Burkay, Türkiye KDP’sinin lideri HemreÅŸ ReÅŸo, Rızgari’nin liderlerinden RuÅŸen Aslan, Dep’in lideri Ahmet Türk, Bekaa Vadisi’ne çaÄŸrıldı. Bir Kürt cephesinin kurulduÄŸuna dair dünya komuoyuna açıklamalar yapıldı.

Protokoller imzalandı.

Bu kez bunun çalışmaları baÅŸladı. Türkiye’de, Kürdistan’da Avrupa’da, daÄŸda, ovada harıl harıl ulusal cephe üzerine konuÅŸmalar yapıldı. Nihayet birleÅŸemeyen, bir araya gelemeyen Kürtler bir araya gelmiÅŸti!

Artık kurtuluş yakındı!

Öyle düşünülüyordu, Ulusal Cephe yakında ulusal bir meclis kuracak, o meclis ile güney meclisi ittifak yapacak, Kürtlerin makûs talihini yenecekti.

Bu çalışmanın ömrü de bir yıl kadar sürmedi.

Ulusal cephe dağıtıldı mı, dağıldı mı kimse bilemedi!

Öcalan, Türkiyedeki legal alan çalışmalarını yapan, orada aranır duruma düştükleri için Avrupa’ya gelen beÅŸ kiÅŸiyi Åžam‘a çağırdı. ( Bunlardan biri YaÅŸar Kaya’dır) “Bana karşı savaşı tırmandırırsanız, kıçınıza bir tekme vururum nasıl döneceÄŸinizi bilmezsiniz. Åžimdi gidin, Avrupa’da, sürgünde bir Kürt parlementosunu kurun” dedi. Bu kiÅŸiler Avrupa’ya geldi, yıllarca çalıştılar, çabaladılar, çok şükür bir “Parlemento!” kurdular.

Şimdi nerede o parlamento, bir esamesi var mı?

Akibeti hakkıda bir bilgisi olan var mı?
O parlamentonun başkanı nerede?
Parlamentosunun ne olduğunu söyleyebiliyor mu?
O parlamentoda görev alanlar, “bizim parlamentomuz neden dağıtıldı,
kim dağıttı” diyebiliyor mu?

ÇocuÄŸunu ÅŸehit veren, acı çeken, köyünden olan, vatanını terk eden, “ne oldu bu parlamentoya”, sorusunu kimseye sormaya cesaret edebiliyor mu?
Avrupa’da sürgünde birikmiÅŸ, dört parça Kürdistandan çok sayıda Kürt politikacı ve entelektüeli vardı. Bunların oyalanması, zamanlarını boÅŸ harcamaları ve Öcalan’ın yaptıklarını görmemeleri için bir oyuncaÄŸa ihtiyaçları vardı. “Sürgünde Kürt Parlementosu” bu oyuncaklardan biriydi.
Yüzlerce Kürt aydın ve politikacısının eline bu oyuncak verildi, âdeta, “gidin bununla oyalanın” denildi. Onlarda sevinerek onunla oyalandılar. Oyuncakları ellerinden alınınca da küçük çocuklar gibi küstüler!

Ama kitleleri oyalamak için başka oyuncaklara ihtiyaç vardı!

Yanılmıyorsam 1997 yılını “final yılı” ilan ettiler. Artık her ÅŸey bitecekti. Bağımsız Kürdistan ilan edilecek, acılar sona erecek, insanlar ölmeyecek, köyler, ormanlar yakılmayacak, gerillalar zafer kazanmış kahramanlar olarak daÄŸdan inecekti! Kampanyalar bunun için yapıldı. DaÄŸlara bunun için binler gönderildi. Ä°nsanlar kendini aç susuz bırakıp o günü görmek istedi.
Bir müddet sonra tam tersi oldu. Türk Genel Kurmay BaÅŸkanlığı, “PKK denetim altında tutulacak noktaya getirildi” yorumları yaptı.

Türk bayrağı Cudi Dağı’nın tepesine dikildi.

Ve Öcalan Åžam’dan çıktı; yeni sloganı çok parlaktı:
“Ankara’dan çıktım partileÅŸtik, OrtadoÄŸu’ya çıktım ordulaÅŸtık, Avrupa’ya geldim devletleÅŸtik!”
Artık yüz binlerin gündemi buydu.
Yollar bunun için aşıldı, kanlar bunun için döküldü, gençler bunun için kendini yaktı, tartışmalar bunun için yapıldı. Prof ünvanlılar, keçi sakallı aydınlar, televizyon programlarında bu konularda bizi aydınlattı!

Üç dört ay sonra ne oldu?

Gerillalar açlıktan ölürken, istisnasız hepsi beslenememeden dolayı ince zayıf görünürken, iri yarı, şişman bir adam, uçakta, Türk askerlerinin arasında sırtüstü yatmış, gelecekten umudunu kesmiş, korkusuna esir düşmüş haliyle bir dönemin sonu olacak şu cümleleri söylüyordu:
“Benim de anam Türktür, yukarıdakilere söyleyin, devlet için bir hizmet yapmam gerekiyorsa hazırım”

Bu sözlerle birinci perdeyi kapatan Öcalan ve onu oynatan ordu, bizlerin hâlâ uyanmadığını anlayınca ve bizlerin Kemal Sunal’ ın Zübük filmindeki halk gibi saf olduÄŸumuzuda kavrayınca, oyunun ikinci perdesini açtı.
Zübük: “Ey sevgili vatandaÅŸlarım, ben sizin için neler çektim, neler..!
Daha ne yapayım? Bakın sizin için hapislere bile düştüm, bir adada tek başımayım. KuÅŸları bile göremiyorum” diyerek, bizi acındırdı.

Hemen ardından önümüze “Demokratik Cumhuriyet” tezini sürdü.

Biz, mal bulmuş mağribi gibi bu tezin de üzerine atıldık.

Öcalan, İmralıdaki mahkeme heyeti karşısında:
“Demokratik cumhuriyetten kastım, bizim oralarda feodalite ve ÅŸeyhlik vardır, vatandaÅŸ bunların kuludur, bunlar tasfiye olmadan vatandaÅŸ cumhuriyetin özgür bireyi, cumhuriyet de demokratik olmaz” diyerek kafasındaki cumhuriyeti tarif etmiÅŸti.

Ama biz Türk ve Kürt aydıncıkları aylarca, yıllarca, bu sözleri cilalayarak, demokratik cumhuriyet üzerine tezler üreterek insanları tartışmalara çektik.

Kürt legal partisi kendi programını ve tüzüğünü deÄŸiÅŸtirerek “Demokratik Cumhuriyet”e göre yeniden ÅŸekillendi. Oyunun ikinci perdesinde artık Kürdistan cumhuriyeti yoktu, Türkiye cumhuriyeti vardı ve biz Kürtler onun demokratikleÅŸtirilmesi için ölecektik!

Öcalan, Mustafa Kemal’in: “Sümerler de Türktür” zırvasından hareketle “Sümer Rahip Devletinden Demokratik Cumhuriyete” zırvasıyla bizi tarihi bir tartışmaya bile çekmek istedi. Tarihten pek anlamayan kitleler ancak üç dört yıl “Demokratik Cumhuriyet” masalıyla avutulabildi.

Cumhuriyet bir türlü demokratikleşemedi.

Konuyu deÄŸiÅŸtirmek gerekiyordu. YavaÅŸ yavaÅŸ “demokratik cumhuriyet”ten söz edilemez oldu. Kitle boÅŸ bırakılamazdı, yeni bir konu bulmak gerekiyordu ve bulundu. Yeni bulunan konu çok ilginçti. ÇoÄŸu kiÅŸi ne anlama geldiÄŸini bile bilmiyordu. Konuyu duyunca herkes kendini cahil kabul edip konuyu ortaya atanı hemen ululuyordu.
Yeni konunun adı: “Ekolojik Toplum”du.
Bir de kadın ön plana çıkarılıyordu!
Alah Alah!!!

“Eko”?
Ula bu ne?
“Lo” – “jik”
Bu “lo” bana yabacı deÄŸil, ama bu “jik” ne lo?
Biz Ekrem’e ‘Eko’ deriz, bu o olmasın mı?
Kafam karıştı lo, bir Google amcama sorayım, bakalım onun bu konuda bir bilgisi var mı?
Ben Google amacaya sordum, sayın Ahmet Türk ansiklopediye baktı.
Cümle güdümlü Türk ve Kürt aydınları kitap karıştırıp bu konuda makaleler yazdı.
Ekolojik toplum gerçekten güzeldi, bir uygarlık felsefesiydi!
Ağaçlar dikecektik, küme küme ormanlarımız olacaktı.
Ormanlarımız arasında göllerimiz…
Hayvanları sevecek, sincaplara karışmayacak, ceylanların şehre inmesine ortam hazırlayacaktık.

Bir de kadınları özgürleÅŸtirecektik. Onlara “Ä°ÅŸtar” gözüyle bakacaktık; hatta Diyarbakır’da bir “Ä°ÅŸtar tapınağı” (*) bile inÅŸaa edecektik.

İmralıdaki Öcalan öyle buyurmuştu!

Tartışmalar bu minvalde yapıldı, legal parti bu tartışmaya göre yeniden ÅŸekillendi, Almanya’nın ekolojik toplum örgütü “yeÅŸilciler partisi” örnek alınarak “eÅŸ baÅŸkan” terimi legal partiye kazandırıldı…

Kimseler “ne oldu demokratik cumhuriyete?” sorusunu sormadı bile!

Lakin bu “ekolojik” iÅŸi çok güzeldi.
Zaten ormanlarımız yakılmış, kadınlarımız ezilmiş, hayvanlarımız kesilmişti.
Toplumumuz bu üç konuyu önemsiyordu.
Aradan biraz zaman geçti, ne ağaçlar dikildi, ne kadınlar eziklikten kurtuldu, ne iştar tapınağı inşa edildi, ne hayvanların sayısı arttı.

En iyisi konuyu deÄŸiÅŸtirmekti.

Büyük bir ihtimalle İmralıdaki general sormuştur:
“Lan AbdiÅŸ, bu ekolojik toplum numaramız artık koku vermeye baÅŸladı, hangi konuyu bulalım?”
Öcalan: “Komutanım konu çok, yeter ki siz isteyin! Ä°sterseniz ÅŸu ‘Demokratik Konfederalizm’ konusunu gündeme getirelim”
General: “Yerler mi lan?”
Öcalan: “Yerler komutanım, ben malımı bilmez miyim?”
General: “Haydi at bakalım!”

Öcalan ortaya attı, biz daha “ne oldu bizim ekolojik topluma” demden bu kez tanıdığımız “demokratik” ile az tanıdığımız “Konfederalizm” üzerine atladık.

Gerçi ilk birkaç gün konu hakkında fazla bir ÅŸeyler bilmediÄŸimiz için sadece basına verdiÄŸimiz demeçlerde ‘demokratik Konferderalizmi savunuyoruz” demekle yetindik. Süre içinde bilinçlendik, kimimiz “Konfederalizm, sivil toplum örgütlerinin koordine olması ve toplumu yönlendirmesidir” dedik, kimimiz “Kürtler ile Türkler Konfederal bir sistemde birleÅŸsin” dedik, kimimiz “niye federal deÄŸil de, konfederal” diye sorduk. Arasındaki farkları araÅŸtırdık. Kimimiz Kürtler ile Türklerin konfederasyonu yeterli deÄŸil, OrtadoÄŸu devletlerinin konfederasyonunu kuralım tartışması yaptı. Gecemizi gündüzümüzü buna verdik. Bir hayli oyalandık.

Her şeyin zamanı geçtiği gibi bunun da miadı doldu!
Åžimdi sıra geldi “Demokratik ÖzerkliÄŸe” Ve bizim BDP’li, tüm bunlardan habersizmiÅŸ gibi bana diyor ki:
“Sen niye bu tartışmaya katılmıyorsun?”
Demokratik özerkliği de tartıştılar, bir iki yıl kadar Kürtleri bununla da oyaladılar. Hatta Büyük Kürt lideri Aysel Tuğluk Diyarbakır’da demokratik özerkliği kameraların önünde, mikrofonların karşısında ilan etti!
Gerçekten ne oldu Aysel Hanım’ın demokratik özerkliÄŸine?
Onu gören var mı?
Kimseler Aysel Hanım’a sordu mu, “hani bir ara sen Diyarbakır’da Demokratik özerklik ilan etmiÅŸtin ne oldu senin özerkliÄŸe?”
Bir ara Ä°mralı’daki Öcalan, “Ben demokratik özerkliÄŸi dayatmanız için deÄŸil, tartışmanız için ortaya atmıştım” dedi.
Kendilerine politikacı diyen, figüran kadınlar ile figüran erkekler buna da bir şey demediler.
Gündem hızla değişmeli, kimseler bir şey düşünmeden, sorular sorulmadan yeni bir konu bulunmalıydı.
Bu yeni konunun önünde de mutlaka ‘demokratik’ kelimesi olmalıydı.
Hiçbir tarafımız demokratik değildi ama, istediğimiz her şeyin başında ‘demokratik’ kelimesi olmalıydı.

Mesela:
‘Demokratik modernite’ oyalamanın yeni malzemesi olabilirdi!
Bir iki yıl bununla kitleleri uyutmak mümkündür. Hatta bu tartışma yalınız Kürtler arasında değil, dünya çapında yapılmalı ki ciddi bir şey olduğu zannedilsin!
“Demokratik” kelimesine herkes alışıktır, bu konuda itiraz olmaz!
Ya moderniteye?
Biz Kürtler ilkeliz ya, moderniteyi tartışarak modern olacağız!
Hatta bu ara KDP’nin ilkelliÄŸine karşı bizim moderniteyi de dikeriz.
Bir de dünya çapında alternatif bir ideoloji haline getiririz!

“Ä°nanacak salakları bulmakta zorlanmayız” diye düşündüler!

Kürtler bütün bunları tartışırken, bunlar için savaşırken, çalışırken, çabalarken, acı çekerken, hiçbir hak elde etmiyor, yerlerinde sayıyorlardı. Artık kimse soru da sormuyordu. Soru sorma, yargılama çoktan tarihe karışmış, inanma, çoktan düşünmenin yerini almıştı.

Çok az kiÅŸi uyanıyordu… Uyananların da ya canına kıyılıyor, ya da susturuluyorlardı.
Buna rağmen bir yalan sürekli tekrarlanamazdı; zamanı gelince çaktırmadan plâkı değiştirmek gerekiyordu.

Yeni uyutma şarkısının adı:
‘Demokratik kurtuluÅŸtu.’ Bu kez Kürtlerin çok özlediÄŸi ÅŸeye sıra gelmiÅŸti: KurtuluÅŸ!
Hem de demokratik olarak kurtulacaklardı!
Ama bu nasıl îzah edilecekti?

Orası önemli deÄŸildi…

Öcalan generallere veya MÄ°T’e danışıp atacaktı.

Türk solunda kaşarlanmış kişiler, onun da bir teorisini yapacaklardı.
Faşist kurtuluş değil, yani demokratik olarak kurtuluş olacaktı!
Kim buna karşı gelebilirdi ki?
Demokratik ve kurtuluÅŸ!
İşte Kürtlerin iki yılını, yüzlerce gencini ve tonlarca emeğini yiyen iki yeni canavar!

Ondan bir şey çıkmayınca, bir yıl sonra demokratik vatandaşlık!

“Demokratik vatandaÅŸlık” çıktı. Onun da zamanı doldu!

Şimdi vardığımız yeni aşama: Öz yönetim ve Hendek!

Bunların başında “Demokratik” kelimesi yok! Yani demokratik Öz yönetim, demokratik hendek!

Vallaha bu tehlikeli…

Türk devletine bir zarar vermez ama Kürtleri uyandırabilir sanırım!

(*) Milattan önce Mezopotamya’da Gılgamış’ın yaÅŸadığı dönemde Ä°ÅŸtar Tapınağı adıyla bilinen bir tapınak vardı ve  genç kızlar,  bu Ä°ÅŸtar Tapınağı’nda kendilerini erkeklere sunarlardı.!

Selim Çürükkaya