Hasan Değer / Devletlerin kuruluş amacı haydutluktur. Başkasının emek vererek ürettiğini zor ile ele geçirmenin başka adı yoktur. Osmanlının yaptığı da zaten buydu.
Araplar ve haçlılar aynı şeyi ‘dini yayma’ maskesiyle yaptılar. Bugün güçlü devletleri dünya barışı ve adalet sağlama maskesiyle yapıyorlar.
Toplumların haydutluğa isyanları, devleti yönetenleri yürütmeyi kurallara (yasalara) bağlanmaya zorladı. Anayasaları halk yapar deyiminin kaynağı budur.
Demokrasi denilen idare tarzı, karşılıklı yarar (sağlık, savunma, ulaşım, eğitim kısaca hizmete(!) karşılık vergi) temeli üzerinde ve anayasalar çerçevesinde toplum ile yönetenlerin mutabakata varmalarından ibarettir.
Anlaşmaya varıldı dedikse bütün dünyada değil; egemenlerin güçlü olduğu TC de dahil Müslüman ülkeler, istisnasız, demokrasi yönetimlerinin uzağındadırlar.
TC toplumu, olumsuzlukların sorumlusu olarak Kürtleri veya yabancıları görmektedir. Oysa sorun kendileridir. Çünkü demokrasi, kendine layık gördüklerini başkasına da hak görmek ve istemektir. TC toplumu kendi haklarının bilincine varmış değildir. Yanı başındaki Kürt’ün anadilinin yasaklanmasının bir insan hakkı ihlali olduğunu bile idrak etmekten acizdir!
Kürtler, hakları bilgisinde TC toplumundan öndedirler.
Demokrasi, ağlamayana meme yok misali talep edilirse uygulanır.
Tembelliğin bir hak olduğundan habersiz bir toplum, demokrasi talep edebilir mi? Edemez, böyle bir toplum, haklarını kullanmayı suç sayan yürütmenin yedeğine düşmekten kurtulamaz. Nitekim TC halkı haklarını arayan Kürtlere karşı iktidarın yanında saf tutmaktadır.
Demokrasi talep etmek için belli bir kültürel evreye ulaşmak gerek. Müslümanlar bu aşamaya varamadıklarından ne demokrasiyi merak ederler, ne de talep! Etselerdi, çoktan sisteme isyan ederlerdi.
Sedat Peker’in açıkladıklarının bir tanesi Batı toplumlarında görülseydi yer yerinden oynardı.
Demokrasi sözü İsa’dan Önce antik Yunanistan’da, Atina’da kullanılmıştır ve halkın kendini yönetmesi demektir.
Evet ama bu yönetim nasıl gerçekleşecek?
Nitekim birçok devlet yönetimi demokrasi olarak adlandırmaktadır ama bu ad altında dikta yürürlüktedir.
Artık devletler, Atina demokrasisi zamanındaki gibi tek tek şehirlerden ibaret değildir. Bir devlet onlarca şehri kapsayan koca bir yapıdır. Nüfusları on milyonu aşan şehirleri var ve bu nedenle tüm yurttaşları kapsayan bir meclis hayal bile edilemez. Şu halde temsili ve parlamenter demokrasi zorunludur.
Sistemlerin demokratik olmasının teminatı olan yasama (meclis), yürütme (Hükumet), yargı (hukuk) kuvvetler ayrılığı nasıl sağlanır? Yasama, yürütme, yargı kuvvetleri ayrıdır demekle ayrı duruyor mu? Mesela mecliste çoğunluğu ele geçiren yürütme (Hükumet) meclisi kendi çiftliğine çeviremez mi? Çıkaracağı yasalarla yargıya istediğini yaptıramaz mı?
Musoloni, Hitler ve AKP seçimle gelip yasamayı ve yargıyı da denetimlerine almış iktidarlardır. O halde yasama ve yargı bağımsızlığını yürütmeden (iktidardan) korumak zorunludur. Bu nedenle evvela düşünce ve ifade (gösteri) özgürlüğü sağlama alınmalıdır. Düşünceyi ifade hakkını yasaklamak demokrasiyi sakatlamanın ilk adımıdır. Yürütme buna yeltendiğinde toplum ayağa kalkmalıdır. Totaliter rejimler, ilk olarak düşünceyi ifade (Söz, gösteri, basın ve günümüzde sosyal medya kullanma) hakkını engellerler.
Düşünce beyanı ve bazı siyasi yapıların (parti, örgüt ve derneklerin) yasaklanması özünde halkın iradesinin gasbıdır. Çünkü yasama organı kitlenin sesini temsil eder, yasalar toplum adına orada konuşulur ve yapılır. İfade hakkı ve partiler yasaklandığında, yasama kuvveti yani kendini yönetme hakkı, başka bir deyişle demokrasi rafa kaldırılmış olunur!
Lider Sorunu
Sosyalizmin sorunları çerçevesinde ele aldığım birkaç yazıda ademi merkeziyetçilik ve lider kültünden söz ettim. Düşüncelerim genelde parti içi demokrasi çerçevesinde kaldı. Çünkü partiler, demokrasinin işleyip işlemediğini gösteren temel örgütlenme birimleridir. Bu nedenle önce parti içi demokrasi işletilmelidir.
Devletin küçük bir maketi olan partilerde demokrasinin işlemesi için ademi merkeziyetçiliği esas almalı ve muhaliflerin varlığıyla düşünceyi beyan hakkı garanti altına alınmalıdır.
Yetenekleri öne çıkarılan bir lider, iyi niyetli olsa bile, geniş yetkilerle donatılırsa, otokrasi kurmaması için ortada bir engel kalmaz. Liderler olağan üstü yaratıklar değil, insandırlar. Duygu, düşünce ve menfaatleri vardır. Hislerine yenilip hata yapabilirler bu nedenle liderin yetkileri ve liderlik süresini, başka insanlara hizmet fırsatı yaratmak için tek dönemle sınırlanmalıdır.
Mecliste çoğunluğu ele geçiren yürütme, yasama yetkisini otomatik olarak denetimine alır. Şu iktidar partisinin meclis çoğunluğunu ele geçirmesi yasalarla engellenmelidir. Yürütme yetkisi çoğunluğu alan partiye verilmelidir ama bu çoğunluk hiçbir koşulda meclis çoğunluğunun yarısından fazla olmamalıdır.
ABD örneğinde, temsilciler meclisi yanında bir de senato meclisi oluşturularak iktidar partisi ve başkanın yürütmenin yanında yasamayı ele geçirmesi engellenmeye çalışılmıştır.
TC’de, çoğunluk iktidar partisinde olduğundan muhalefetin tüm yasa önerileri engellenmekte ve hükumet dilediği yasayı çıkararak yasama yetkisini bizzat kullanmış olmaktadır.
Yine AKP örneğinde üçüncü kuvvet olan yargı, yasalarla (Hakim ve Savcı atamaları hakkındaki yasalar kanalıyla) iktidara (yürütmeye) bağımlı hale getirilmiştir.
Hakim ve savcı atamaları Barolar dahil hukuk kurumlarına bırakılmalı, yürütmenin hakim ve savcı atamalarında söz, yetki ve etkide bulunmaları yasalarla engellenmelidir.
Baraj sistemi kaldırılmalıdır. Kaldırılmayacaksa, muhalefetten çok güçlü partileri sınırlamak üzere yeniden düzenlenmelidir. Seçime katılan partilere aldıkları oy oranında ve sivil toplum kuruluşlarına üye sayıları oranında kontenjan vekillik ayrılmalıdır. Yürütmenin mecliste çoğunluk oluşturması STK vekilliği aracılığıyla kesinlikle engellenmelidir.
Yerinde yönetim, merkezi iktidarın gücü azaltmada önemli ve işlevsel bir seçenektir.
