BBC Resam Zehara DoÄŸan’ı Analattı.

Gazeteci ve ressam Zehra DoÄŸan, tutuklu kaldığı yaklaşık iki yılın ardından Tarsus Kapalı Kadın Cezaevi’nden bugün tahliye oldu.

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Jin Haber Ajansı (JÄ°NHA) editörü Zehra DoÄŸan hakkında Mardin’in Nusaybin ilçesinde sokaÄŸa çıkma yasağı ve güvenlik operasyonları sırasında, ilçeden yaptığı haberlerden ve sosyal medya aracılığıyla paylaÅŸtığı resimlerinden dolayı örgüt propagandası yaptığı suçlamasıyla dava açılmış ve hapse mahkum edilmiÅŸti.

DoÄŸan, iki yıl aradan sonra dışarıdaki hayata dair ilk izlenimlerini ve duygularını BBC Türkçe’ye anlattı.

“İçerideyken hep dışarıdaki arkadaÅŸlarımı düşündüm”

Tahliyesinin hemen ardından telefonda BBC’nin sorularını yanıtlayan DoÄŸan “Karamsar ve kasvetli atmosfer devam ediyor, Türkiye adeta destopik bir ülke haline gelmiÅŸ durumda. Ä°nsanlar yaşıyor ama sanki yaÅŸamıyor gibi görünüyorlar. Kurulu bir saat gibi herkes bir yere koÅŸturuyor. En önemlisi insanlarda neÅŸe göremiyorum. Dört duvar arasındaki o kadınlar sanki daha neÅŸeli ve hayat dolu gibiydiler” dedi.

Cezaevindeyken hep dışarıda olan arkadaşlarını düşündüğünü söyleyen Doğan, cezaevinden çıkması üzerinden henüz saatler geçmiş olmasına rağmen şimdi ise içeride kalan arkadaşlarının aklından çıkmadığını söylüyor.

“Cezaevindeyken dışarıdaki arkadaÅŸlarımı düşünüyordum, nasıllar, özellikle gazeteci arkadaÅŸlarım ne yapıyorlar, durumları nasıl diye düşünüyordum. Çıkarken ajanstaki arkadaÅŸlarımı gördüm, biliyorsunuz sokaÄŸa çıkma yasakları döneminde Nusaybin’deydim, sonra kısa bir cezaevi süreci yaÅŸadım ve üç dört yıldır görmediÄŸim arkadaÅŸlarımı bugün gördüm, bu duyguyu kelimlerle tarif etmek gerçekten zor. Yine mücadele eden insanların olduÄŸunu görmek çok güzel. Bizlerden önce de mücadele veren insanlar vardı, biz onlardan öğrendik. Mücadele devam edecek. Ama ÅŸimdi içeride Kibriye Evren, Özlem Seyhan, Dılbirin Durgun, Meltem Oktay gibi birçok gazeteci arkadaşımız var. Bazılarıyla birlikte kaldık, onlardan çok ÅŸey öğrendim. Birbirimize çok ÅŸey kattık.”

Zehra Doğan cezaevinden önce bu kadar çok resim yapmadığını ifade ediyor.

“Ne yazık ki son birkaç yıldır atölyem hep cezaevi oldu. Mesela ben dışarıdayken hiçbir zaman bu kadar resim yapmamıştım. Orada çok ÅŸey öğrendim, sanatın çok farklı olduÄŸunu öğrendim. Sanatla hakikati ve doÄŸru yolu bulabilirsiniz, sanat güzel bir dünya kurabilirsiniz. Çizgilerle bile anlatmak istediÄŸinizi ifade edebilirsiniz.”

GazeteciliÄŸin ne demek olduÄŸunu insanın hapisteyken çok daha iyi anladığını söyleyen DoÄŸan “Çünkü sürekli sesinin duyurulmasını istiyorsun” diyor. Bu konuyla ilgili Tarsus Cezaevi’nde tutuklu bulunan 86 yaşındaki Sise Bingöl’ün durumunu örnek gösteriyor:

“Sisê Anne’yi her gördüğümde iyi ki de gazeteciyim ve iyi ki de resim çizebiliyorum ve iyi ki de onun yanındayım diyordum. Çünkü içerideyken mektuplara el konuluyor, telefonla herhangi bir bilgi vermeye çalıştığımızda telefonlarımız kesiliyordu. Yine de onun durumuyla ilgili bilgi verebiliyorduk.”

• 78 yaşındaki Sise Bingöl’ün tükenen tahliye beklentisi

“Hiç aÄŸaç, çiçek, hayvan görememiÅŸ çocuklar var”

DoÄŸan’ı en çok etkileyen konuların başında ise anneleriyle beraber cezaevinde kalan çocukların durumu geliyor.

“Dışarıya hiç çıkmamış, hiç aÄŸaç, çiçek, hayvan görememiÅŸ çocuklar var. O çocuklara sürekli olarak aÄŸaç şöyle bir ÅŸey, çiçekler böyle güzel kokar diye anlatırdık. Bitince de bir daha anlatsana diye ısrar eden çocuklar… GüneÅŸ ışığı görmedikleri için kemikleri aÄŸrıyan çocuklar bunlar. Onları görünce benim önümde yazmaktan ve çizmekten baÅŸka bir seçeneÄŸin olmadığını görüyordum. Tembellik bile bir hak iken ne yazık bu ülkede bu hak bile lüks kaçıyor, oturup dinlenmek, biraz nefes alayım demek bile o çocukları düşündükçe artık neredeyse çok lüks.”

DoÄŸan bundan sonra ise resimle gazeteciliÄŸi harmanlamak istediÄŸini söylüyor, “Nasıl olacak tam olarak bilmiyorum ama içerideyken baÅŸladığım çizgi romanı bitirmek ilk hedefim” diyor.

Cezaevindeyken birçok ödül aldı

Gazeteci Zehra DoÄŸan, cezaevindeyken birçok ödül aldı. Dünyaca ünlü sokak sanatçısı Banksy de DoÄŸan’ın tutukluluÄŸunu protesto için New York’un Manhattan bölgesinde bir duvar resmi yaptı.

DoÄŸan, Banksy’nin yaptığından çok etkilendiÄŸini anlattı.

“Nusaybin’de yaptığım resimlerden dolayı ceza aldım, neden yaptım, neden anlattım diye cezalandırıldım. Banksy, New York’un en iÅŸlek yerinde, Nusaybin’deki sokaÄŸa çıkma yasağı ile ilgili yaptığım resmi bir duvara yansıttı. Bunları öğrenince gerçekten de çok etkilendim. Yaptığım resimler bir etki yapabiliyor mu diye düşündüm. Ama ÅŸunu da biliyorum, Bunlar sadece yaptığım resimlerden dolayı olmuyor. Ve o ödüllerin sadece bana verilmediÄŸini biliyorum. Benim ÅŸahsımda bütün gazetecilere veriliyor o ödüller, ya da Newyork’ta o resim ÅŸahsında Nusaybin’edir.”

DoÄŸan, 23 Temmuz 2016’da Mardin’de gözaltına alındıktan sonra tutuklanmış ve 4,5 ay hapis yatmıştı. Tahliye olduktan sonra örgüt propagandası suçlamasıyla devam eden davasında 2 yıl 11 ay 22 gün hapis cezasına çarptırıldı.

17 Haziran 2017 tarihinde Diyarbakır’dan, Mardin’e ailesini ziyarete giderken yol kontrolü sırasında tutuklanan Zehra DoÄŸan, Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi’ne gönderildi.

DoÄŸan daha sonra Tarsus Kadın Kapalı Cezaevi’ne nakledildi ve yaklaşık iki yılın ardından yine bu cezaevinden tahliye oldu.

Zehra Doğan ile ilgili BBC de yayınlanan Filmi izleyebilirsiniz.

https://www.facebook.com/1502230130096376/videos/876536739356447/