Vengma, hiç bir partinin borazanı değildir. Hiç bir partinin düşmanı da değidir. Kürt partilerinin doğru politikalarını destekler, yanlış politikalarını eleştirerek yol göstermeye çalışır.

Zeki Adsız Kimdir? 3

Zeki Adsız, üniversite eğitimini bitirdikten sonra Bingöl’e döndü ve mahalli bir gazete olan Ikbal’de redaktör ve köşe yazarı olarak çalışmaya başladı.

Bingöl’de ilk kez köylülerle röportaj yapıp yayınlayan gazeteci odur. Mesleğini, haksızlıklara karşı mücadelede bir araç olarak kullanıyordu. Bingöl depreminin (1971 depremi) yıkıntılarından keselerini doldurmaya çalışan mahalli yöneticilere ve tefecilere karşı aktif bir mücadele verdi.

Yazılarında hileli konut yapımı ve dağıtımıyla ilgili haksızlıkları dile getirdi. Ve bu yazılarından ötürü hakkında davalar açıldı.

Legal siyaset alanında da hareketliydi. Dönemin sosyal-demokrasiye kayma eğilimi gösteren CHP’si 1973 seçimleri öncesinde genel af türünden bazı demokratik vaadlerde bulununca, CHP gençlik kollarında çalışmaya başladı.

Bir süre sonra Bingöl CHP Gençlik Kolları Başkanıydı. Bu görevdeyken Bingöl gençliğinin politize olmasına ve örgütlenmesine öncülük etti. Örgütçü ve çalışkan yapısı, onu, kısa sürede 40 kişiden oluşan CHP Parti Meclisi üyeliğine götürdü.

Fakat Zeki Adsız’ın bütün siyasi faaliyeti CHP içinde yürüttüğü legal çalışmalardan ibaret değildi. O, genel olarak Türkiye’deki toplumsal sorunların, özel olarak da Kürt sorununun ele alınılışı ve çözümü konularında CHP’den daha radikal bir çizginin ve eylem hattının taraftarıydı.

Öte yandan 1973 Seçimleri ve onu takiben ilan edilen Genel Af’la birlikte Türkiye’de ve Kürdistan’da devrimci muhalefetin örgütlenme süreci de hızlanmıştı. Zeki, kendi düşünce yapısı ve eylem tarzına daha yakın olan bu akımın içinde yerini almakta gecikmedi ve 1974’den itibaren illegal olarak faaliyet sürdüren Türkiye Kürdistanı Sosyalist Partisi (TKSP) içinde çalışmalara başladı.

O, bu yoğun faaliyetliliğin içindeyken, gazetede yayınlanan yazılarından ötürü açılan davalardan biri sonuçlandı ve dönemin ana muhalefet başkanı Süleyman Demirel’e hakaretten suçlu bulunarak 10 ay hapis, 6 ay sürgün cezasına çarptırıldı.

Devam eden diğer davaların nasıl sonuçlanacağı ise bilinmiyordu. Sessizce oturup gelecek cezaları beklemek teslimiyetçilik olurdu. Zeki, çareyi mücadelesine yeni alanlarda devam etmek üzere, çok sevdiği Bingöl’ü terk etmekte buldu.

Tek teselli kaynağı, kendisinden doğacak boşluğu dolduracak bir örgütlenmeyi yaratmış olmasıydı: Aradan geçen süre içinde TKSP’nin faaliyetlerini sürdürecek kadrolar yetişmiş ve TKSP’nin politikaları doğrultusunda hareket eden görece geniş bir çevre oluşmuştu. TKSP, Bingöl’de politik yaşamı etkileyen bir güç konumuna ulaşmış sayılırdı.

1970’lerin ortalarına doğru Zeki legal ve illegal çalışmayı harmanlayarak çalışan bir gençlik önderiydi artık.

Demokratik, sol, ve sosyalist hareketin 1973-74 yıllarında gözle görülen yükselişinin Bingöl’deki ateşleyicilerinden ve taşıyıcılarından biriydi. Bu dönemde tüm maddi olanaklarını kendisi yaratarak Bingöl’de kurduğu DENG kitabevi [sağdaki resim] girişimi oldukça önemlidir.

DENG; sol yayınlar açısından yörenin en zengin kitabeviydi; Bingöl gençliğinin okuma alışkanlığını geliştirdi, ve yeni neslin politik olarak daha ileri bir çizgiye, sola ve sosyalizme kanalize olmasında katkıda buludu. Fakat Kürt sorununda taşıdığı radikal görüşlerle üyesi olduğu CHP’nin görüş ve eylemlerini bağdaştırmak zordu. Nitekim CHP Tüzük Kurultayında savunduğu görüşlerden ötürü, Ecevit ve çevresinin hışmına uğradı; ve CHP’den koptu.

Zeki bir süre sonra Bingöl Bayındırlık Müdürlüğüne işçi olarak girdi. Buradaki hedeflerinden biri de, inandığı sosyalist dünya görüşüne uygun olarak, işçilerin örgütlenmelerine yardımcı olmaktı. Nitekim kısa süre içinde BAY-SEN’in (Bayındırlık ve Yapı İşçileri Sendikası) Bingöl şubesini örgütledi.

Aynı şekilde Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu DİSK’e bağlı GENEL İŞ (Türkiye Genel Hizmet İşçileri Sendikası) ve GIDA İŞ’in (Türkiye Gıda Sanayii İşçileri Sendikası) Bingöl’deki örgütlenme çalışmalarına yardımcı oldu. İdeolojik ve politik olarak bilinçli, ve pratikte deneyimli bir aktivist olarak Bingöl’de sınıf sendikacılığının gelişmesine önderlik etti.

Yorum Yazın

E-posta hesabınızı yayınlanmıyoruz

thirteen − 4 =

Kullanıcı deneyiminizi artırmak için çerezler kullanıyoruz. Sorun yok, rahat olun. Size özel herhangi bir bilgiyi yayınlamıyor ya da paylaşmıyoruz. Anladım, sorun yok Daha Fazla